Geneza Stowarzyszenia

W roku 1972 redakcja tygodnika „Polityka” ogłosiła konkurs literacki pod nazwą „Byliśmy wówczas dziećmi”. Tematyką prac konkursowych były przeżycia dzieci w czasie II wojny światowej. Napłynęło dużo wspomnień , konkurs spotkał się z dużym zainteresowaniem i odzewem społecznym. Pracami merytoryczno-organizacyjnymi w redakcji „Polityki ” zajmował się ówczesny kierownik działu historycznego redaktor Marian Turski, przy dużym zaangażowaniu redaktora naczelnego Mieczysława Rakowskiego. Główną inspiratorką konkursu była znana pisarka i działaczka społeczna Ewa Szelburg-Zarębina, oraz Tadeusz Hołuj- pisarz, więzień niemieckiego obozu w Oświęcimiu i Jarosław Iwaszkiewicz- poeta , pisarz. I właśnie ten konkurs był impulsem do powołania „ Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce” . Stowarzyszenie Dzieci Wojny w Polsce zostało założone w Warszawie dnia 24 czerwca 1972r. przez grono 20 osób- laureatów konkursu literackiego pod nazwą „Byliśmy wówczas dziećmi”. Niestety komunistyczne władze PRL odmawiały zarejestrowania Stowarzyszenia. W początkowym okresie koła SDW działały na terenie Zamojszczyzny, Mazowsza (Piotrków) i Warszawy.

W 2017 roku 8 maja w Sali Kolumnowej Sejmu odbył się I Ogólnopolski Kongres Dzieci Wojny zorganizowany przez Parlamentarny Zespół do spraw wspierania Środowisk Dzieci Wojny przy współpracy Ogólnopolskiego Zespołu Koordynacyjnego Związków i Stowarzyszeń Dzieci Wojny. Celem miało być znowelizowanie ustawy o kombatantach i ofiarach represji, wojennych i okresu powojennego, gdyż dotyczyło to także Polskich Dzieci Wojny. Uczestnicy Kongresu wyszli z inicjatywą ustanowienia 8 maja – Świętem Polskich Dzieci Wojny. Domagano się także uwzględnienia w polskiej polityce, historycznej problematyki Polskich Dzieci Wojny. Jednocześnie wnoszono żeby dla dzieci pokrzywdzonych w II wojnie światowej, a szczególnie dla tych z najniższą rentą czy emeryturą stworzyć program pomocy, umożliwiający godne życie. Sukcesem I Kongresu były Centralne Obchody; Święta Dzieci Wojny w Łodzi 8 maja 2018 roku.W dniu 19 XI 2018 r. odbył się II Kongres Polskich Dzieci Wojny w Sali Kolumnowej Sejmu RP.

W roku 1979 Stowarzyszenie podjęło ogólnopolską akcję społeczną pod nazwą „Dzieci wojny- dzieciom pokoju” . Chodziło w niej o ufundowanie sztandaru dla szpitala Centrum Zdrowia Dziecka- w Warszawie. Sztandar uroczyście wręczono w dniu 29 marca 1980r. We wrześniu 1981r , w Suścu , odbył się I Zjazd Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce, na którym wybrano Zarząd Gł. i zobowiązano go do zarejestrowania Stowarzyszenia w Sądzie. Niestety, w dalszym ciągu ówczesne władze polityczne blokowały rejestrację prawną . Dopiero w dniu 27 lutego 1992 r Stowarzyszenie uzyskało osobowość prawną, zostało zarejestrowane w Sądzie Wojewódzkim w Zamościu. Na pierwszym Kongresie Stowarzyszenia , Przewodniczącym Zarządu Gł. został wybrany Józef Sapkowski – jeden z laureatów wspomnianego wcześniej konkursu literackiego. Drugi Kongres Zwyczajny Stowarzyszenia odbył się 23 listopada 1996r w Łodzi. Postanowiono wówczas, aby siedzibą Zarządu Gł. SDW w Polsce zostało centralnie położone miasto w kraju- czyli Łódź. Wybrano Zarząd Gł. , a jego przewodniczącym został Jerzy Nowacki. Sąd wojewódzki w Łodzi zarejestrował Stowarzyszenie dnia 5 maja 1997r.

W 2017 roku 8 maja w Sali Kolumnowej Sejmu odbył się I Ogólnopolski Kongres Dzieci Wojny zorganizowany przez Parlamentarny Zespół do spraw wspierania Środowisk Dzieci Wojny przy współpracy Ogólnopolskiego Zespołu Koordynacyjnego Związków i Stowarzyszeń Dzieci Wojny. Celem miało być znowelizowanie ustawy o kombatantach i ofiarach represji, wojennych i okresu powojennego, gdyż dotyczyło to także Polskich Dzieci Wojny. Uczestnicy Kongresu wyszli z inicjatywą ustanowienia 8 maja – Świętem Polskich Dzieci Wojny.Domagano się także uwzględnienia w polskiej polityce, historycznej problematyki Polskich Dzieci Wojny.Jednocześnie wnoszono żeby dla dzieci pokrzywdzonych w II wojnie światowej, a szczególnie dla tych z najniższą rentą czy emeryturą stworzyć program pomocy, umożliwiający godne życie. Sukcesem I Kongresu były Centralne Obchody; Święta Dzieci Wojny w Łodzi 8 maja 2018 roku.W dniu 19 XI 2018 r. odbył się II Kongres Polskich Dzieci Wojny w Sali Kolumnowej Sejmu RP.